PUGLIA – İTALYA

İtalya haritasında çizmenin tam topuk kısmı Puglia bölgesi.. İnsanıyla, geleneksel yaşantısıyla, köyleriyle, şehirleriyle henüz çok turistik olmamış, bozulmamış klasik, gerçek bir İtalyan. İtalyanlara göre de “asıl İtalya” burası, sade, saf ve gerçek.

İtalya benim en sevdiğim ülke, her yerini herşeyiyle seviyorum ama Puglia bölgesini gördükten sonra sanki İtalya’nın en sevdiğin yeri neresi diye sorulsa Puglia diyesim var

Puglia, Pulia diye okunuyor, başkent Bari şehri ise aradaki a harfi uzatılarak Baaaari diye okunuyor.

Ferzan Özpetek’in Serseri Mayınlar filminin geçtiği Lecce şehri de Puglia bölgesinde,
filmi seyrettiğimde de Lecce’yi çok beğenmiştim. Filmin müziklerini dinleyerek yazımı okuyabilirsiniz.

 

Puglia, köy, kasaba ve şehir meydanlarında toplanmış ayaküzeri sohbet eden, birbirlerine laf atıp şakalaşan yaşlı erkek gruplarıyla, camdan cama ya da evlerinin önüne sokağa attıkları masa sandalyelerde bir taraftan makarna hamuru açıp, diğer taraftan sohbet eden kadınlarıyla, daracık sokak aralarında bisiklete binen, top oynayan çocuklarıyla, camlardan sarkan kurutulmak için asılmış çamaşırlarıyla, tahta sebze kasasını sokağın ortasına çevirip etrafına oturmuş iskambil oynayan yaşlı İtalyan erkekleriyle Puglia tam geleneksel İtalyan.

Doğası ve mimarisi ise bambaşka, falezlerin üzerine kurulmuş Adriatik denizine bakan küçük güzel beyaz evli sahil kasabalarıyla, binlerce yıllık anıtlaşmış, korumaya alınmış zeytin ağaçları, gözalabildiğine uzanan muazzam zeytinlikleri ve zeytinyağları, küçük tepelere döne döne yerleşmiş herbiri ayrı güzel tarihi köyleri, kasabaları, ilginç bir mimariye sahip turilli evleriyle en turistik kasabası olan Alberobello’su ile çok özel bir İtalyan Puglia.

İtalya’nın son dönemde en popüler turizm bölgesi Puglia ile bizim ilk tanışmamız 1992 yılındaydı. O yıl arabamızla Yunanistan’ın İgomenitsa şehrinden feribotla İtalya’nın yine bir Puglia bölgesi şehri olan Brindisi’ye geçmiş, Brindisi’de gezip oradan Bari’ye gidip Bari’de gezmiş, Alberobello’yu görmüş ama Puglia’nın daha iç kesimlerine gitmemiş, kasabalarını, köylerini, sahillerini ince ince gezmemiştik.

O dönemde İtalya henüz turistik olarak bölge bölge tanınmıyor, Roma, Milano, Floransa, Venedik gibi büyük şehirleri dışındaki şehirleri pek gezilmiyor, tur firmaları turlarını sadece bu ana üç dört şehirle sınırlıyordu. Daha sonraları bölge tanıtım kampanyaları başladı, önce Toscana bölgesi reklamları ile Toscana bölge olarak tanıtıldı, herkes Toscana bölgesine gitmeye başladı, şimdilerdeyse Liguria, Sicilia, Puglia derken, bölge bölge tanıtım yapılmaya, turistleri bölge adlarıyla, o bölgelerdeki tanınmış büyük şehirlerin yanısıra yemek kültürünü ve en küçük yerleşimlerini de tanıtarak kasabalara, köylere de yönlendirmeye başladı ve son yıllarda artık İtalya ile ilgili bölge isimleri duymaya, İtalya’yı bölge bölge tanımaya, gezmeye başladık.

Son zamanlarda da yoğun olarak Puglia bölgesi tanıtım kampanyası sürüyor. Televizyon kanalları gezi programlarında yoğun olarak Puglia’yı anlatıyor, tüm gezi dergilerinde ve gazetelerin seyahat eklerinde Puglia başlıkları yer alıyor. THY’nin de direkt uçuş koyması bu tanıtım kampanyalarinin artışında etkili oldu kanaatimce.

THY Nisan’2015 itibariyle İstanbul’dan Bari’ye Salı, Çarşamba, Cuma ve Pazar günleri 13.25’de seferlere başladı, uçuş yaklaşık 2 saat sürüyor, aradaki 1 saatlik saat farkı ile 14.25 de Bari’de olunuyor. Dönüşler de yine aynı günlerde Bari’den İstanbul’a saat 15.25′ de yapılıyor.

Ehhh bu durumda ne yapalım, biz zaten hiiççç sevmeyiz İtalya’yı😉
Dayanamadık tabii ki yoğun tanıtım kampanyalarına, ısrarlı İtalya davetine ve nihayet biz de Ekim ayında Puglia’yı keşfetmek üzere Yine Düştük Yollara…

Veee 9 Ekim’2015 güneşli bir günde indik Bari havaalanında, araba kiralama işimizi önceden internet üzerinden yapmıştık, arabamız fiat 500, en sevimlisinden ve en küçüğünden…

Puglia bölgesini gezmeye Bari’den başladık, sonra sırası ile Polignano a Mare,
Monopoli, Itrıa Vadisi ve vadide yer alan kasabalar Fasano, Alberobello, Locorotondo, Cisternino, Martina Franca, Ceglia Messapica, Ostuni ve sonra Lecce şehri, Otranto, Gallipoli, Taranto, Matera, Altamura ve son sabah da Giovinazzo ile gezimizi tamamladık.

Bari’den Bari’ye rotamız toplam 704 km tuttu.
Bunu kasabalar arası km ve rota olarak aşağıda görebilirsiniz.

Bari – Polignano a Mare 35 km
Polignano a Mare – Monopoli 16 km
Monopoli – Fasano 23 km
Fasano – Alberobello 15 km
Alberobello – Locorotondo 9 km
Locorotondo- Martina Franca 6 km
Martina Franca – Cisternino 11 km
Cisternino – Ostuni 24 km
Ostuni – Ceglie Messapica 11 km
Ceglie Messapica – Lecce 86 km
Lecce – Roca Vecchia 27 km
Roca Vecchia – Ortanto 20 km
Otranto – Gallipoli 68 km
Gallipoli – Taranto 152 km
Taranto – Matera 90 km
Matera – Altamura 19 km
Altamura – Giovinazzo 65 km
Giovinazzo – Bari 27 km
Toplam 704 km

Puglia bölgesi gezisi için minimum 4 gece 5 gün gerekiyor. Biz bu turu 4 gece 5 günde yaptık. Ama biz Bari’nin kuzeyindeki bölümü gezemedik, ayrıca Bari’nin kuzey bölgesini de geziye katarsak minimum 5-6 gecelik bir program yapmak gerekir.

Gezdiğimiz tüm bu kasabalar öyle birbirine benzer ve öyle bütünlük içinde ki aynı bölgenin kasabası olduğunu hemen farkettiriyor. Biz gezdiğimiz tüm kasabaları çok beğendik ama en çok Polignano a Mare, Locorotondo, Martina Franca, Ostuni, Gallipoli, Giovinazzo ve Puglia bölgesi şehri olmayan Matera’yı beğendik.

Küçük küçük birbirine benzer birçok kasaba ve şehir gördük ama bu kasabaların içinden şunu görmeyin diyemiyorum, çünkü hepsini gördüğünüzde bir bütünlüğü hissediyorsunuz, Puglia bölgesi burası diyorsunuz.

Mesela Gallipoli, şehre girdiğimizdeki ilk izlenimimiz hiçbir özelliği olmayan sıradan bir şehre geldik oldu, ama eski şehrin bulunduğu tarafı görünce, dar, labirent şeklindeki sokaklarında dolaşınca Gallipoli unutamadığımız şehirlerden biri olarak hafızamızda kaldı. Hele Taranto şehri, yıkık hayalet eski şehir bölgesiyle çok ilginç, Napoli’nin yıkılmış ve terkedilmişi sanki.

Evet nihayet Bari’den başladık gezmeye..

BARİ

Bari, Adriatik kıyısında bir liman şehri. Bari Vecchia denen bölge eski şehir kısmı, dar ve labirent benzeri sokaklarında gezmek, sokak aralarındaki geleneksel yaşamı görmek pek keyifli, bazı camlardan sonuna kadar açılmış müzik sesi yükseliyor, sokak genişlikleri neredeyse 2 metre, karşılıklı camdan cama elleri değecek yakınlıkta, eh öyle olunca bütün mahalle bu müziği dinliyor. İnsanları çok samimi ve doğal.

Yine eski şehrin liman bölgesi, limandaki balık pazarı çok keyifli, balıkçıların muhabbetini, iskambil oynamalarını, şakalaşmalarını, şarkı söylemelerini izleyerek epeyi bir vakit geçirdik. Konuşmalarını anlamasak da gülüşmelerinden aralarındaki atışmalardan, konuşmalardan çok eğlendikleri belliydi.

Bari’nin en bilinen yeri eski şehrin sahilden girilen Piazza Mercantile, Mercantile meydanı restoranları, dondurmacıları, cefeleriyle renkli bir yer.

Meydanın bir köşesinde bir zamanlar borcunu ödemeyenlerin bağlanarak halka ifşa edildikleri Colonna Delle Gıustizia yani Adalet Sütunu var.

Ayrıca meydana girişte Adalet sütunu solunuzda kalacak şekilde ara sokaklara devam ettiğinizde daha küçük bir meydandaki Aziz Nikola Bazilikasına ulaşacaksınız.

Bazilikayı gezdikten sonra, Bari ve Puglia bölgesine özel focaccia’nın tadına bakma zamanı. Focaccia ekmek hamuru gibi bir hamur üzerine zeytin, kekik ve küçük domateslerden bolca konmuş küçük bir pizzayı andırıyor. Basilika’nın deniz tarafına bakan arka duvarının sokağında bir fırın hem en eski hem de en güzel yapan olarak tavsiye edildi ve bizde meşhur Panificio Fiore fırınını bulduk, uğrayıp bir focaccia alıp deneyin derim, ben beğendim. Ayrıca fırında kurabiye çeşitleri de mevcut, Puglia yollarında yol alırken yemek için alınabilir.

Mercantile meydanı eski şehrin dar ara sokaklarına açılıyor. Bu sokaklardan en eğlencelisi Strada Arco Basso, burada sokağa kurdukları masalarında karşılıklı hem orrecchiette yapan hem de sohbet eden kadınları göreceksiniz. Orrecchiette bu bölgeye özel, elde yapılan bir makarna türü, küçük bir kulak şeklinde, zaten anlamı küçük kulakçık demekmiş, tadı da müthiş, gerçekten çok güzel, hem yapıyor, hem satıyorlar, ama ilk gün almayın sakın çünkü hamur taze olduğundan 4-5 gün dayanmıyor, küfleniyor. Ben yanlış yaptım ve aldım, torbanın ağzını kurusun diye açık da tuttum ama yine de bozuldu. Dönüş günü uçağa gitmeden vaktiniz kalırsa son gün alın.

Bari de eski şehir kısmı surlarla çevrili bir bölge içinde, surların dışına çıktığınızda sahile, Lungomare denen kordon boyuna inmiş oluyorsunuz, buradaki plajlardan denize giriliyor, balık pazarını geçtikten sonraki plaj ise “Spiaggia Pane Pomodoro” yani “ekmek domates” plajı, böyle denmesinin sebebi de bu plajın halka açık parasız plaj olması ve öğlen tatilinde çevre fabrikalarda, işyerlerinde çalışan işçiler bu plaja gelip denize girip dinlenirlermiş ve ekmekle domates yiyip karınlarını doyururlarmış.

Biz Puglia bölgesi gezimizde ilk gecemizi Bari’de bir otelde konaklayacak şekilde programladık ama Bari’de kalmak yerine hemen yakın çevredeki küçük sahil kasabalarından birinde de konaklayabilirmişiz. Çok güzel, küçük sahil kasabaları var çevrede, Puglia gezisine gideceklere bunu öneririm, Bari’de gezip, akşam yemeği yedikten sonra 29 km güneyindeki Polignano a Mare’de ya da 27 km kuzeyindeki Giovinazzo’da konaklayıp sabah uyandığınızda küçük bir sahil balıkçı kasabasında deniz kenarında kahvaltı yapmak daha güzel olur. Bu kasabalardan biri Bari’nin kuzeyinde, diğeri güneyindeki sahil kasabaları.

Bari’de akşam Piazza Mercantile’deki La Locanda di Frederico’da süper bir akşam yemeği yedik, ortaya Mozzarella lı pastırma tabağı aldık, ben domatesli orrecchiette makarnası, Ahmet ise deniz ürünlü spagetti aldı. Her ikisi de çok lezzetliydi, üstüne de buranın meşhur tatlisi sporcaviso yedik, baklava benzeri bir hamur tatlısı arasında çok güzel bir muhallebi, üzerinde pudra şekeri, hımmm enfes, hatta ikinciyi istedik, tatlıyı iyi ki yemişiz çok beğendik.

Bari meydanlarıyla, daracık sokaklarıyla, geleneksel yaşam tarzıyla, sohbet eden güleryüzlü insanlarıyla güzel, ancak eski şehir kısmının dışında Bari’nin çok özelliği yok, hatta eski şehir kısmı ve sahilinin dışında pek gezilecek yer de yok. Ama şehirde bir eğlence ve canlılık havası hakim. Biz Bari’de zamanımızın çoğunu sokakta iskambil oynayan amcaları, balık pazarındaki balıkçıları, makarna yapan teyzeleri izleyerek geçirdik. Bari çok keyifli bir şehir.

POLIGNANO A MARE

Sabah kahvaltı sonrası Bari’den ayrıldık, Puglia’yı keşfetme zamanı, sahil yönünde yol alarak geze geze Polignano a Mare’ye gittik, burası falezler üzerine kurulmuş çok şık bir İtalyan sahil kasabası, denizi, plajları, dar sokakları, butik mağazaları, kafeleri ve en önemlisi sosyal medyada yayınlanan fotografı ile neresi burası diye merak yaratan çok şık bir restorant olan Ristorante Grotta Palazzese’si ile Polignano a Mare görülmesi gereken çok güzel bir kasaba.

Grotta Palazzese restoranı ortam olarak belki de yemek yediğim en güzel restorant. Deniz falezlerin içine doğru bir mağara oluşturmuş ve bu mağaranın içine denizin üstüne tahta atmalar üzerine çok şık bir restoran yapılmış, bir mağaradasınız altınız deniz, arkanız yani mağaranın içi deniz, önünüz açık deniz, mükemmel bir yer.

Yemekler de hiç fena değildi, bir trüf mantarlı makarna yedim sosu ve makarnanın tadı damağımda kaldı, Ahmet yine karışık deniz mahsulleri ve balık tabağı yedi, üzerine bir tatlı ve birer kadeh şarabımız ile dalga sesleri eşliğinde süper bir yemek yedik, deniz, manzara, ortam herşey süper, dalga sesleri eşliğinde yemek muhteşem.

Yemekten sonra da Polignano a Mare sokaklarında dolaştık, cafeler, butik mağazalar, meydanları ile çok şık, kasabanın girişindeki köprüden aşağıdaki muhteşem koy manzarasını ve plajı izledik.

Polignano a Mare’den yola çıktık, yine sahilden devam ettik ve Monopoli kasabasına girdik, öyle güzel bir balıkçı kasabası ki, kalesi, renkli kayıklar, kumsalları, balıkçıları yavaş yavaş işlerini yapıyor, sahilde çıt çıkmıyor. Monopoli’nin sahilinde mendirek duvarına oturup, elma yiyip, bir süre yine balıkçıları seyrettik. Terapi gibi.

Sonra Itria vadisine doğru yola çıktık, Valley D’ Itria inanılmaz bir ova, gözalabildiğine zeytinlik ve üzüm bağları olan bir vadi, sağlı sollu köy yollarında, düzenli zeytinliklerin içinde yol almak müthiş bir duygu, çünkü her zeytin ağacı ayrı bir sanatsal tasarım formunda, anıtsal 1000 lerce yıllık ağaçlar, hepsinin numarası, kaydı var, tüm zeytin ağaçları izleniyormuş. Zeytin ağaçlarının umursamazca katledildiği bir ülkede yaşarken, burada ağaçların numaralandırılması, kayıtlı olması, zarar gelmemesi için takip edilmesi insanın içini burkuyor.

Zeytin ağaçları arasında kısa bir video gezintisi için aşağıya tıklayınız.

İtria’da ilk uğradığımız kasaba Fasano, burada bir kahve içtik, kasabanın meydanında yine ayaküzeri sohbet eden erkekler arasına katılıp sohbeti dinledik. Neşeli bir kasaba, sokakta zeytin ve zeytinyağı satıcıları, kuruyemişçiler. Sonra yolumuza devam edip muhteşem yine zeytinliklerin, bahçelerin içinden yol alarak Alberobello’ya akşam üzeri ulaştık.

ALBEROBELLO

Burası Puglia’nın, hatta turillo denen evleri ile mimari olarak Dünya’nın en ilginç kasabası ve çok da turistik. Alborebello turillo evleriyle Unesco Dünya Mirası listesinde. Albero italyanca ağaç demek, Alberobello ise güzel ağaç anlamında. Bu kasabanın geçmişi 16. yüzyıla dayanıyormuş, buraya yerleşen halk Napoli krallığına vergi ödemeyi kabul etmemiş, vergi toplamaya geleceklerini duyduklarında taşlarla sıva kullanmadan ördükleri evlerin çatılarını hemen yıkıyorlar, Napolililer gidince tekrar taşlarla çatıları örüp yeniden inşa ediyorlarmış, özel taşları dizerek yaptıkları bu evler kolaylıkla yapılıyormuş. Şu an yaklaşık 1200 turillo evi varmış Alborebello’da.

Alberobello karşılıklı iki tepeden oluşuyor, biri yeni yerleşim yeri, diğeri de tamamen turillo evlerinin olduğu eski yerleşim yeri. Yeni şehir tarafından bir balkondan eski şehri bütün olarak karşıdan seyretmek çok keyifli.

Alberobello eski turilli evlerinin olduğu bölgeye Corso Vittorio Emanuelle caddesinden ileri doğru devam edip, kare şeklinde budanmış ağaçların olduğu Piazza Plebiscito’nun ilerisindeki bir balkondan tüm eski şehri izleyebilirsiniz. Bu balkondan görülen esas turilli evlerinin olduğu manzara muhteşem.

Eski şehirde sokaklarda evlerin arasında gezmek de güzel, ancak neredeyse tüm evlerin turistik hediyelik eşya satışı için kullanılıyor olması çok tatsız ve itici geldi bize.

Evlerin çatısında ev halkını kötülüklerden koruduğuna inanılan Şaman sembolleri çizilmiş.

Alberobello’da akşam gezerken gördüğümüz salaş bir restoranda bombette diye bir ızgara et yedik. Tadı çok güzel, bir et üstüne jambon sarılmış şekilde mangalda ızgara yapılıyor, nefis. Bu gece Alberobello’da konakladık.

Ertesi sabah yine düştük yollara ve Itria vadisindeki diğer kasabalardan Locorodonto, Martina Franca, Cisternino ve Ostuni de gezdik. Bu kasabaların hepsi muhteşem, hiçbirinden ayrılmak gelmedi içimizden, özellikle Martina Franca, keşke Alberobello yerine Martina Franca’da konaklasaydık dedik.

LOCORODONTO

Bir tepeye kurulmuş olan Locorodonto’nun merkezindeki parkından sanki bir terastaymış gibi tüm Itria vadisi panaroması muhteşem görünüyor. Bu terastan baktığımızda vadideki üzüm bağları, zeytin ağaçları ve onların arasında ara ara görünen turilli evleri ve Puglia bölgesindeki Masseria denen çiftlik evleri görünüyor.

Locorodonto’nun daracık sokakları arasında gezdiğimizde bir kasabanın evlerinin bu kadar bakımlı, sokaklarının bu kadar temiz nasıl tutulduğunu inanamadık. Bembeyaz evler, camlardan sarkan begonviller, kapı önü çiçek dolu saksılar hepsi çok güzel, sevimli bir kasaba, kasaba meydanında II.Dünya savaşında ölenler için bir anıt var.
Meydanında yine kasaba halkı grup grup toplaşmış sohbet edip şakalaşıyorlar.

Locorodonto’da bir kahve içip, bir diğer kasabaya geçiyoruz, yeni kasabamız Puglia bölgesinin küçük kasabaları arasında en beğendiğim Martina Franca.

MARTİNA FRANCA

Martina Franca meydanında pazar kurulmuştu, yurtdışında en sevdiğimiz muhabbet bu, peynir çeşitleri, zeytinyağları, et ürünlerini denedik, hepsi çok güzeldi. Bir kahve içmek üzere oturduğumuz pastanede kilise ayininden çıkmış, sonrasında aile ziyareti yapacak olan yerli halkın akın akın kilolarca kuru pasta aldığı bir pastaneydi. Neredeyse sıra var, kutu kutu kuru pasta alıyorlar. Pastalarının tadı da süperdi.

Martina Franca’nın beni en çok etkileyen yönü çok şık ve güzel meydanı, Piazza Plebiscito, öyle güzel ki, meydanda uzun süre oturup keyif yaptık, burada meydana yakın bir kaç otel var, Puglia bölgesi ve Itria vadisine gidecek olanlara Martina Franca’da konaklamalarını tavsiye edebilirim, çok güzel bir kasaba. Sırf Piazza Plebiscito’da ve onun açıldığı sokaklarda vakit geçirmek için bile kalınır Martina Franca’da.

Martina Franca’nın binalarında barok tarzında, diğer Itria vadisi kasabalarına göre daha gösterişli, daha şık binalar, meydanlar var. Kasaba tarihi 1300 lü yıllara dayanıyor, o zamanlar bölgenin zenginleri bu kasabada yerleşmişler, binaların şıklığı, meydanların güzelliğinin sebebi bu olsa gerek. Şehrin eski bölümüne barok mimarili Arco di Sant Antonio kapısından giriliyor ve yine güzel bir meydan olan Piazzo Roma’ya ulaşılıyor, buradan ilerlediğinizde kentin sarayı ve daha sonra basilica ve biraz ilerde de Piazza Plebiscito meydanına geliniyor. İşte bu meydan belkide Avrupa şehirleri içinde gördüğüm en güzel meydan, kesinlikle.

Martina Franca meydanları, şık ve sade evleri, bakımlı güzel sokakları ile bölgenin en güzel kasabalarından.

CİSTERNİNO

Martina Franca’dan Cisternino’ya geçtik, burası da Itria vadisinde tepeye kurulmuş küçük bir kasaba, kasabanın parkındaki seyir terasına çıktığımızda yine aşağıdaki vadide serpiştirilmiş turillo evleri ve zeytinlikleri uzun süre seyretmekten kendimizi alamıyoruz. Burası cittaslow şehri seçilmiş, her köşesi gerçekten çok sakin, yine tertemiz sokaklar, yine bakımlı evler, küçücük meydanlar ve Cisternino’da meşhur olan kasap restoranlar.

Cisternino’da bu kasap olarak hizmet veren ve yanısıra seçtiğin eti ızgara pişirerek servis eden bir restorant sistemi var. Burada çok meşhur olan kasap-pişirme şeklinde çalışan ızgara etçilerde öğlen yemeği yiyeceğiz, Alberobello’da yediğimiz ve çok beğendiğimiz bombette burada da yapıyorlar, hem de bir kaç çeşidini. Burada bir kasap restorana girdik, kasap tezgahı gibi bir buzdolabından yiyeceğimiz etleri seçtik ve ağzımızın suyu akarak etlerimizin pişirilmesini bekliyoruz, tüm ailenin çalıştığı bu restorandaki yediğimiz fırınlanmış patatesle servis edilen etleri ve salatasını, yerel şaraplarını hepsini çok beğendik.

CEGLIE MESSAPICA

Cisternino’dan öğle yemeği sonrası yola çıktık, Ostuni’ye gidiyoruz. Arada Ceglia Messapica kasabasına da uğradık, burası da tarihi bir kasaba, evler muhteşem, diğer kasabalara göre daha çok taş ev var, bir kahve içip, yine sokaklarında dolaştık ve ünlü restoranları ve yemek okulları olan kasabadan ayrıldık.

OSTUNİ

Ostuni kasabası Adriatik denizine 8 km mesafede, beyaz badanalı evleri ile vadiden hemen dikkat çekiyor ve bu sebeple “la citta bianca” yani beyaz şehir olarak biliniyor, şehrin çevresine yapılmış olan surları bile bembeyaz.

Şehrin meydanı Piazza Della Liberta büyük bir meydan, meydanda San Francesco kilisesi var, kasabanın en üst noktasına Via Catedrale caddesinden yukarı, sokaklarında döne döne keyifle yürüyerek çıkıyoruz, evler, sokaklar çok güzel, en tepeye çıktığımızda ise kasabanın sanki sonu gibi olan Adriatik denizine bakan yöndeki manzara nefes kesiyor. Sağ ve sol yöne baktığımızda alabildiğine, gözümüzün görme mesafesini de aşan zeytinlikleri görüyoruz, inanılmaz bir manzara, sessizlik ve ilerde Adriatik denizi…Sanki zeytin ağaçlarının hışırtısı duyuluyor vadiden doğru, anlatılır gibi değil, görmeniz lazım.

Şimdi yazarken öyle bir duyguya kapıldım ki kalkıp tekrar gidesim geldi, sırf o manzara için bile gidilir Puglia’ya ve tabii Ostuni’ye…

Sokaklarında gezdik, meydandan yukarı çıkana kadar ana caddede sanki Bodrum çarşı içi geziyormuşuz gibi turistik dükkanlar var, hediyelik eşya, zeytinyağı, sabun, sandalet satıyorlar.

Sokak boyunca yukarı sola doğru ilerlediğimizde katedrale ulaştık, çok şık ve işlemeleri zarif bir katedral. Burası küçük bir meydan ama çok şık, atma köprü kolon, bir kafe ve dondurmacı var, yukarı doğru yürüyenler dinlenmek için burada oturup dondurma yiyiyorlardı.

Hava alacakaranlık oldu, artık Ostuni’den ayrılıp Lecce’ye gitmemiz lazım, Ostuni’den çıktık ama Ostuni’den aşağıya vadiye indiğimizde gözüm arkada kaldı, aşağıdan da Ostuni’nin manzarası muhteşem, vadiden ayrılamıyoruz, bu defa Ostuni manzarasını aşağıdan en iyi görebileceğimiz açıyı aramaya başladık ve aşağıdan da Ostuni’yi seyrettik.

LECCE

Ostuni’den akşam üzeri yola çıktık, şimdi 76 km uzaklıktaki Lecce’ye gidiyoruz. Bakalım Ferzan Özpetek’in Serseri Mayınlar filmindeki Lecce sokaklarının güzelliğini yakalayabilecek miyiz. Akşam 20:30 gibi Lecce’de olduk, otelimize yerleştik ve aklımızdaki bir salaş balık lokantasında yemek yemek üzere otelden çıktık.
L’Ostrica Ubriaca isimli salaş balık restorantında çeşit çeşit balık ve diğer deniz ürünlerini satıyor. Güzel bir yemek oldu, yediklerimizin tadı iyiydi ama denemek isterseniz “söylemekte fayda var” salaş bir restoran ve ortamı çok akşam yemeğine uygun değildi.

Yemekten sonra Lecce’nin ünlü Sant’Oronzo meydanına gittik, burası sanki bir tiyatro dekoru içindeymişsiniz hissi veren bir meydan, meydan çok büyük değil ve ortasında 2. yüzyılda yapılmış olan bir antik tiyatro var, meydanı çevreleyen binalar çok etkileyici, meydanın diğer bir tarafında Santa Oronzo sütunu ve çevresinde de bir çok kafe var. Meydan o kadar kalabalık ve hareketli ki takip etmek zor. Belli ki akşam saatlerinde bu meydan gençlerin buluşma noktası olmuş. Biz de Sant’Oronzo meydanında bir kafede oturup antik tiyatro manzarasına karşı pastamızı yiyip, akşam çayımızı içtik.

Ertesi sabah erkenden kalkıp, yine Sant’Oronzo meydanına gittik ve kahvaltı üzerine kahvemizi meydanda içtik ve gördük ki meydan akşam saatlerine göre sakinleşmiş olması ve sabah ışığıyla çok daha güzel ve özel. Çevresindeki barok tarzı binalar, meydandan açılan sokaklar, geçitler çok güzel.

Daha sonra Lecce’nin dar ve tarihi sokaklarını keşfe çıktık. Sant’Oronzo meydanına yakın bir arka sokaktaki meydanda Santa Croce Bazilikası’nı gezdik, Bazilika’nın bizi de ilgilendiren bir yönü var, dış cephesinde İnebahtı Deniz savaşında esir alınan Osmanlı askeri figürleri de yeralmış. Bu figürlerde Osmanlı askerleri mutsuz, yorgun, yük taşıtılıyorken gösterilmiş, ayrıca ağzında hilal taşıyan yunuslar da yer alıyor duvarda, bu hilal osmanlıyı temsil ediyor maalesef.

Daha sonra Lecce sokakları keşfine devam ederek eski şehrin 3 giriş kapısından biri olan Porta Napoli/ Napoli kapısına ulaştık, oradan sol tarafa cadde boyunca devam edip Duomo meydanındaki şehrin meşhur Lecce katedraline ulaştık. Yol üstünde çok güzel antikacılar vardı, gezmesi keyifliydi. Bu meydan muthiş, çok etkileyici.

Rahibe de olsan bisikletini kilitlemekte fayda var demek ki. Burası İtalya 🙂

Lecce barok mimarisi yoğun bir şehir ve esas ilginç olan şehrin altında tamamen tarih yatıyor olması. Dar sokakların arasında gezerken Duomo meydanındaki ünlü Lecce Katedrali’nin arkasındaki binaların altında kalan bir kısmı çıkarılmış ve çevresi korumaya alınmış küçük bir antik tiyatro daha gördük, binalar arasına sıkışmış bir antik tiyatro, şaşkınlık verici.

Lecce’nin eski şehir kısmı çok etkileyici ve keyifli, şehir İtalya’nın güney bölgesindeki mimarisi en şaşaalı şehir, görülmeye değer.

Artık Lecce’den ayrılmamız gerekiyor daha gezecek çok yer var Puglia’da. Şimdi Adriatik sahiline inip oradan Otranto’ya gideceğiz.

ROCA VECCHİA

Lecce’den Otranto’ya geçerken sahil yolunda gitmeyi tercih ettik, sahilden devam ederken hiç planımızda yokken bir antik şehir tabelası ve denizin yarattığı bir doğal havuz resmi görüp hemen giriyoruz, Roca Vecchia dayız. Roca Vecchia Adriatik kıyısında arkeolojik bir alan. Antik şehri tanıtan tabelayı okuyunca buranın tarihinin İ.Ö.2.yy a kadar uzandığı ve Miken uygarlığının da izleri olduğunu öğrendik.

Ama burada esas benim ilgimi çeken denizin kayalıklarda açtığı doğal deniz havuzu.

Arabamızı park edip, denize doğru yürüyerek bölgenin keşfine çıktık, falezler üzerinde denize doğru tarihi şehrin merdivenleri, arkeolojik kalıntılar var, daha ileri yürüyüp alt resimdeki havuza ulaştık, deniz tertemiz, muhteşem, hem denize girecek şekilde çıkmadığımız hem de havanın soğuk olması dolayısı ile bu doğal havuza atlayamadım ama aklım orada kaldı, birgün tekrar oraya gideceğim ve o doğal havuza gireceğim inşallah, hayallerim arasındadır bu konu.

OTRANTO

Yola devam edip Otranto’ya ulaştık, Otranto yat limanı da olan bir sahil kasabası, yine eski şehir tarafı güzel, korunmuş, temiz bakımlı evleri, dar ara sokakları, eski şehri çevreleyen güçlü surları, kalesi ile güzel bir şehir.

Otranto’nun bizim tarihimizde de önemli bir yeri var aslında…
Fatih Sultan Mehmet döneminde Arnavutluk ve Dalmaçya kıyılarını fetheden Osmanlı, İtalya’ya da güneyden girmeyi dener ve o dönemde kıyı savunması en güçsüz olan Otranto’yu 1480 yılında 100 donanma gemisi ile fethederek karaya çıkış yapar. Buradan Lecce, Brindisi ve Taranto şehirlerini de ele geçirmek üzere hamleler yaparlar ama Napoli krallığı geri püskürtür. 13 ay Otranto’da Osmanlı orduları işgali devam etmiş, şehre yerleşmişler, ama halk şehri terk etmiş, kaçıp gitmiş ve Osmanlı’ya yiyecek ikmali yapmayı reddetmişler. Bu da Osmanlı ordusunu güçsüz ve zor durumda bırakmış.
Osmanlı Otranto’da halkı müslüman olmaya da zorlamış, müslüman olmayı kabul etmeyen 800 kişinin kafasını maalesef kesmişler, başları kesilenler aziz ilan edilmiş ve şimdi iskeletleri ile kafatasları Otranto katedralinde sergilenmekte. Çok tatsız bir durum maalesef. O dönemde İtalya ve Papalık çok paniklemiş, hatta Papa kaçıp İspanya ya da Fransa’ya sığınma planları yapıyormuş ama Fatih Sultan Mehmet’in bir sefere “Roma olduğu sanılıyor” hazırlandığı ve sefere çıktığı ilk günlerinde İzmit tarafında 1481’de hastalanıp ani ölümü İtalya seferinin devam etmesini önlemiş, ve Otranto’daki donanma geri çekilmiş böylece İtalya rüyası da sona ermiş…

Halen Otrantolular şehirleri ve kendileri ile gurur duyuyorlarmış, İtalya’ya Osmanlı’nın girişine biz engel olduk diye.

Böyle sonuçlanması insanlık, çevre ve tarih adına hayırlı olmuş, güzelim İtalya kurtulmuş, eminim ki bugün eğer orada olsaydık İtalya İtalya olmaktan çıkmış, mimari güzellikler, tarihi eserler yok edilmiş olur, yerine memeleketimizi getirdiğimiz durumda olurdu güzelim İtalya, özetle Toki, Avm, Rezidanslarla doldurmuştuk..

Otranto’yu biraz uzun anlatmış oldum ama, bu bilgi ve katedraldeki iskeletler kayda değer maalesef.

GALLİPOLİ

Şimdi sırada çok güzel bir kasaba olan Gallipoli var. Öncelikle ismi bende merak uyandırdı, bizim Gelibolu ile ilgisi var mı acaba dedim, ama isminin Yunanca Kallipolis’den “güzel şehir” anlamına geldiğini öğrendim. Gallipoli ilk şehre girişte bu şehir pek kayda değer değil herhalde dedirtti ama sonra eski şehir bölgesini gezince 1 gece daha Gallipoli’de kalsak da ayrılmasak mı dedirtti.

Burayı anlatmak zor, yeni yerleşim bölgesi ve 16.yy da yapılmış bir köprü ile bağlı olan küçük bir adacık olan eski şehir bölgesi. Ama ne eski şehir, ben hayran kaldım, ara sokaklar tam İtalyan, mahalle arası muhabbeti, küçük pizzacılar, sokakta koşturan top oynayan çocuklar, pencereden sarkmış bakan, sağa sola laf atan kadınlar, dar sokakların açıldığı küçücük meydanlar ve o meydanlarda kilise bahçesinde, banklara oturmuş sohbet eden yaşlılar.

Sokak aralarında yürüyüp kaybolduk, mahalle pizzacısında bağırıp çağırarak şakalaşarak sohbet eden yaşlı genç İtalyanlarla sıraya girip, ayaküzeri odun fırınında pişmiş, domates soslu nefis bir pizza yedik. Deniz kenarındaki kafede güneşi batırdık, kilisenin önündeki banklarda İtalyanlarla oturup sohbetlerini dinledik, aynı dili konuşamadan sohbet ettik, gülüştük ama birbirimizi anladık. İnanılmaz dokunulmamış bir yapı, değişmemiş kendi küçük dünyalarında yaşayan bir halk, sebzeci arabaları, küçücük bakkallar, kasaplar. Turist de olmadığı için tam bir orjinal İtalya içindeydik.

Gallipoli’nin eski şehir bölgesine girişte bir balıkçı barınağı, balık hali ve köprü bağlantısı, sonrasında 14.yy da yapılmış olan Angioino kalesi var ve çevresi denize dimdik bir duvar ve hemen tüm eski şehrin çevresinde adayı dolanan deniz manzaralı bir yol ile çevrili, o yolda bir kaç tane açılmış az sayıda ceplerde cafeler restorantlar var, cafelerde oturup denizi seyrederek keyif yapmak büyük zevk.

Iyonia denizinde Taranto körfezine bakan Gallipoli’nin şehir duvarlarının altındaki merkezdeki geniş kumsalı çok güzel ve denizi tertemiz.

Gallipoli için özellikle şurasını görün demeyeceğim sadece Puglia’ya giderseniz Gallipoli’yi mutlaka görün ve hem çevresinde tur atın, hem de sokak aralarında gezin derim.

TARANTO

İşte nihayet Taranto’ya geldik, hem merakla, hem hafiften endişe ve çekinme duyguları ile. Burası Puglia bölgesinin büyük şehirlerinden, geçmişi çok eski zamanlara uzanıyor Taranto’nun, M.Ö. 706 yılında Sparta kolonisi olarak kurulmuş.

Burası İtalya’nın önemli bir deniz üssüymüş, önemli bir askeri liman, denizci kıyafetli askerler sokaklarda, burada bir donanma yerleşmiş, zaten bir iç deniz var, şehri birleştiren köprüler var, şehir girintili çıkıntılı, köprüleriyle çok güzel görünüyor.

Taranto’nun Aragonlular kalesi 15.yy da Osmanlı saldırılarından korunmak için yapılmış, şimdilerde Deniz kuvvetleri ofisi olarak kullanılıyormuş.

İtalya’nın neredeyse tüm şehir ve kasabalarında eski şehir ve yeni şehir var ama burada inanılmaz bir durum var ki, neredeyse tüm İtalya’yı görmüş birisi olarak söylüyorum ilk defa İtalya’da böyle bir yerleşim görüyorum. Eski şehir denilen bölge yıkık dökük, binaların yarısı var, yarısı yok, ön yüzleri yıkılmış, yıkılan duvarlardan evlerin odaları yaşam alanları görülüyor, sanki savaştan çıkmış. Belli ki tarihi binalar ve hiç kimse onarmamış, çok ilginç. İçinde yaşanan bölümler de var ama yaşanan bölümleri de neredeyse aynı durumda. Halk belli ki çok fakir, binalar yıkık dökük ama çok çok ilginç bir bölge, içinde üniversite bile var inanmayacaksınız.
Tam fotografçılar için…

Üstelik ilginç olan diğer durum, yeni şehrin çok şık ve zengin görüntülü olması ve iki bölüm arasında arada sadece 100 metrelik bir köprü olması.

Puglia gezisi yapacaklara ne Taranto’ya mutlaka gidin, ne de gitmeyin diyemiyorum, kişiye göre değişir bu şehri görmek.

Taranto’dan Matera şehrine geçtik ve o gecemizi muhteşem şehir Matera’da geçirdik, ancak Matera bir Puglia bölgesi şehri değil, İtalya’nın Basilicata bölgesi şehri.
o sebeple bu yazı başlığı altında Matera’yı anlatmadım, onu başlıbaşına ayrı bir yazı olarak anlattım ve ayrıca yayınladım.
Matera yazım için tıklayınız.

Taranto sonrasında artık Puglia bölgesindeki gezimizin sonuna geldik ve dönüşe geçmiş olduk, Matera’dan sonra son göreceğimiz Puglia kasabalarımız Altamura ve Giovenezza’ya geçtik.

ALTAMURA

Citta del Pane, ekmeğin şehri… Altamura kasabası giriş tabelasında böyle yazıyor.
Altamura şehri antik Roma’dan beri çıkartmış olduğu özel ekmeği ile ünlü, bu ekmek tescilli olup, tüm İtalya’da hatta Dünya’da Altamura ekmeği olarak tanınıp satılıyormuş.

Şehirde birçok Altamura ekmeği üreticisi var ama en eskisi ve bileneni “İl Forno Santa Clara”. 1423 tarihinde inşa edilen küçücük fırınında, o tarihten beri aynı yerinde üretim yapmaya devam ediyormuş, biz de sabah otelimizden ayrıldık ve direkt Altamura ekmeğini bulmaya odaklı olarak başladık labirent sokaklarda fırını aramaya, nihayet Via L.Martucci / Martucci sokağına girdiğimizde mis gibi ekmek kokusunu takip edip İl Forno Santa Clara isimli müze gibi fırını bulduk.

Altamura ekmeği aldık ve sokaklarda kopara kopara çıtır çıtır ekmeği yiye yiye dolaşmaya başladık.Altamura ekmeği dış 2 cm sert bir kabuk, içi sarı ve pişkin, tadı nefis, 2 hafta kadar hiçbir şey olmadan kalabilen bir ekmek.

Altamura, yine sokakları, meydanları güzel bir tarihi İtalya şehri, Altamura katedrali ve Duomo meydanı şehrin en hareketli bölgesi. Altamura sakin, güzel bir kasaba ama çok özelliği olan bir kasaba değil, sadece ünlü Altamura ekmeğini almak, tatmak için uğranabilir.

GİOVİNAZZO

Puglia bölgesini Giovinazzo ile kapatmak çok yanlış oldu, zaten Puglia kapatılacak yer değil, insanı yine çağıran bir bölge, Giovinazzo hepten bırakmıyor insanı, gitme diyor.

Giovinazzo öyle güzel bir sahil kasabası ki, bir kale içinde eski şehir, tertemiz tarihi binalar, daracık sokaklar, küçük, şık, deniz kenarı, balıkçı kayıkları, deniz mis, insanlar sakin…

Şehrin duvarlarından denizi seyrediyoruz, aşağıda bir tekne var, genç bir grup tekneye yemek sepetlerini hazırlayıp gelmiş, denize eğlenmeye, yüzmeye doğru açılan gençler şakalaşıyorlar, hatta daha denize açılmadan, birbirlerini itiyor, neşeyle denize düşüp yüzüyorlar..limanda bile deniz tertemiz.

Offf of buraya mı yerleşsek dedim…

Deniz kenarına indik ve küçücük koyda ben ayaklarımı denize soktum, sonra bir kadın 2 küçük çocuğunu getirdi, onlar da ayaklarını denize soktu, ortalıkta çıt çıkmıyor, araba sesi yok, gürültü yok, ilerde denize açılan gençlerin tekneden gülüşme sesleri geliyor, o derece sessiz sakin bir koydayız.

Giovinazzo’da deniz tertemiz, hava mis, insanlar sakin, biz neden böyle değiliz, artık bilemiyorum, bizim en küçük kasabalarımızda bile bu sakinliği artık bulamıyoruz gibi, bana mı öyle geldi…

İşte Puglia, uzun uzun yazdım, yazarken Ahmet’e sık sık hadi kalk gidelim yine Puglia’ya dedim dedim durdum.

Gideriz yine, gideriz gideriz, hem de daha keyif ala ala gezmek, daha çok yemek için…

NETİCE ve SON NOTLAR;

-Puglia gerçekten en güzel İtalya, İtalya’nın turistik, boyalı böcek yerlerine hiç benzemiyor, umarım değişmez ve bozulmaz,

-Puglia bölgesindeki restorantlar istisnasız saat 12:00 ile 15:00 arası açık, 15:00 de kapatıyorlar, sonra akşam 19:30-23:00 arası açılıyorlar. Saatlere dikkat edin aç kalabilirsiniz,

– Gözalabildiğine zeytinlik bölgesi olan Puglia’da 60 milyon zeytin ağacı varmış, ülke nüfusu 60 milyon, yani her İtalyana kişi başı 1 adet Puglia bölgesinden zeytin ağacı düşüyor, ülkenin %60 zeytinyağı ihtiyacı da Puglia’dan karşılanıyormuş, üretilen zeytinyağları erken hasat ve antioksidanı yüksek bir zeytinyağı,

– Bari’den el yapımı orrecchiette makarnası alacaksanız mutlaka dönüş gününüzde alın, hamur henüz tam kurumadığı için buzdolabına konmayınca küf yapıyor,
Biz ilk aldığımızı maalesef attık, son gün tekrar aldık, iyiki almışız, nefisti

– Bölgede “özellikle Itria vadisinde” ” Masseria” isimli eski aristokrat ve zengin ailelerin çiftlik evleri, otel ve konaklama hizmeti vermek üzere turizime kazandırılmış, agrotourismo/tarım turizmi denen sistem uygulanıyor, %70’i konaklanan çiftlikte üretilen ürünler kullanılarak, ev sahibinin kendi hazırlanmış olduğu yiyecekler ikram ediliyor, birlikte tarım işi yapabiliyorsunuz ya da pişirebiliyorsunuz ve aile ile birlikte yemek yiyebiliyorsunuz, biz masseria larda kalmadık ama çok yaygın,

– Puglia’nın gezilecek keşfedilecek daha çok köy, kasaba olduğuna eminim, bir sonraki gezimizde de oraları keşfetmeye çalışacağız

– Roca Vecchia da deniz havuzuna atla! Mutlaka yapılacaklar listeme eklendi bile😉🙋🏻

 

Not: Tüm yazı ve fotoğraflar sadece izin alınarak ve kaynak gösterilerek kullanılabilir.